حتما شنیده‌اید که در برخی موارد بر سر به توافق نرسیدن برخی از شرکا و یا وراثت، دولت اقدام به برگزاری «مزایده زمین و ملک» می‌کند، حال ممکن است که این سوال برایتان پیش آید که در چه موارد دیگری مزایده املاک برگزار می شود، که در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد.
مزایده زمین و ملک موروثی
زمانی که ملک و یا زمینی بین دو یا چند نفر مشترک باشد، اگر به هر دلیلی توافقی بر سر نحوه تقسیم آن صورت نگیرد، طرفین باید از طریق اداره ثبت درخواست جدا کردن سهم مشترک دهند که در راستای آن سهم هر فرد مشخص و به طرفین پرداخت می شود.
اما در برخی موارد به دلایل مختلف، ملک یا زمین قابل تقسیم کردن نیست، در اینجا است که دادگاه باید با درخواست شریک، دستور فروش ملک را بدهد و پول آن را بین طرفین تقسیم کند.
روند برگزاری مزایده زمین به این نحو است که در ابتدا باید قابل افراز (به معنای جدا کردن سهم مشترک) نبودن ملک یا زمین مشخص گردد، سپس با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تنظیم درخواست فروش ملک مشاع به دادگاه مربوطه فرستاده و در نهایت پس از تایید این موضوع توسط دفاتر خدمات قضایی، درخواست به دادگاه مربوطه ارسال می‌گردد.
پس از آن دادگاه به درخواست رسیدگی می‌کند و بدون تعیین وقت رسیدگی دستور فروش ملک را صادر می کند و دادنامه را به بخش اجرای احکام ارسال می‌کند تا مزایده ملک از طریق اجرای احکام برگزار گردد.
مزایده زمین و ملک برای رفع تصرف
اما مزایده زمین یا ملک می‌تواند دلیل دیگری نیز داشته باشد. یکی از این دلایل می‌تواند، مشکلات ناشی از «رفع تصرف» باشد. در اینگونه موارد اگر ملک یا زمینی در تصرف فرد یا افراد دیگری باشد، مالک اولیه به دلیل دشواری و طولانی بود پروسه رفع تصرف و یا اینکه توان و یا حوصله پیگیری را ندارد، از این رو زمین یا ملک خود را با قیمت پایین از عرف بازار، به مزایده میگذارد.
همانطور که می‌دانید در مزایده، هنگامی که یکی از خریداران قیمت بالاتری پیشنهاد دهد، در نهایت برنده آن مزایده خواهد بود. اما در مزایده زمین به دلیل اینکه ملک موردنظر دارای نقص، یعنی همان تصرف است، مالک برای اینکه از پروسه پیچیده رفع تصرف خلاص شود، ناچار است که قیمت پایه خود را پایین تر از قیمت واقعی ملک در نظر بگیرد. البته این کار باید توسط افراد خبره انجام شود.
مزایده زمین و ملک به دلیل اجرای مهریه
یکی دیگر از شرایطی که منجر به مزایده زمین و ملک می‌شود؛ بحث اجرای مهریه است. در این رابطه اگر زوجه در روند جدایی از همسر اقدام به اجرای مهریه خود کند، اگر زوج از پرداخت مهریه سَرباز زند، بخش اجرای احکام دادگستری اقدام به توقیف مال زوج کرده و مراحل برگزاری مزایده ملک برای وصول مهریه زوجه را در دستور کار قرار می‌دهد.
برگزاری مزایده به دلیل ورشکستگی
یکی از مواردی که برای آن اقدام به مزایده زمین و ملک می‌کنند به دلیل ورشکستگی است؛ این اقدام به دلیل عدم توان پرداخت دیون و اجرای تعهدات شرکت مربوطه است.
در این نوع مزایده، مدیر تصفیه با تنظیم فهرستی از اموال و دارایی‌های شرکت، نسبت به برگزاری مزایده و فروش این اموال بر اساس تشریفات قانونی اقدام می‌کند.
این نوع مزایده حتی می‌تواند توسط نهادهای دولتی نیز صورت بگیرد. برای مثال اواسط سال جاری بود که شرکت مخابرات ایران، املاک مازاد خود را به دلیل نزدیک شدن به آستانه ورشکستگی به مزایده گذاشت.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی بیشتر با نحوه برگزاری مزایده مطلب «مزایده چیست و چگونه برگزار می‌شود؟» را در مجله هزاره بخوانید.
