همانطور که در مقالات پیش هم اشاره کردیم، مناقصه در واقع اعلام نیاز سازمان‌های دولتی و خصوصی برای خرید کالا یا خدمات است که بر اساس شرایط و مقررات قانونی صورت گرفته و با استفاده از این فرایند، سازمان‌ها می‌توانند کالا و خدمات مورد نیاز خود را با کمترین قیمت تهیه کنند. مناقصه با توجه به مراحل بررسی و یا روش دعوت مناقصه گران دارای انواعی است که مناقصه محدود و مناقصه عمومی، مناقصه یک مرحله ای و مناقصه دو مرحله ای از جمله انواع مناقصه است. با ما در ادامه این مقاله از مجله هزاره همراه شوید تا به تعریف کامل‌تری از انواع مناقصه بپردازیم.
انواع مناقصه از منظر روش دعوت مناقصه گران
با توجه به بند ب ماده ۴ قانون برگزاری مناقصات، مناقصات به لحاظ روش دعوت مناقصه گران به انواع زیر تقسیم می‌شوند.
مناقصه محدود
در این نوع از انواع مناقصه، محدودیت برگزاری مناقصه عمومی با ذکر دلیل و به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار تایید می‌شود. بر همین اساس هم فراخوان مناقصه با ارسال دعوت نامه تنها برای چند مناقصه گر دارای صلاحیت ارسال می‌شود و به آنها با این روش اطلاع رسانی می‌شود.
مناقصه عمومی
در این نوع از انواع مناقصه، فراخوان و آگهی مناقصه با استفاده از یک آگهی عمومی به اطلاع پیمانکاران می‌رسد. در این روش معمولا از روزنامه‌های کثیرالانتشار و وب سایت‌ها و فضای مجازی استفاده می‌شود. مناقصه عمومی دارای انواعی به شرح زیر است:
- مناقصه داخلی: در این نوع از مناقصه عمومی، اطلاع رسانی فراخوان تنها در روزنامه‌های کثیرالانتشار داخل کشور صورت می‌گیرد. بر این اساس تنها مناقصه گران داخل کشور می‌توانند در این فرایند شرکت کنند.
- مناقصه بین المللی: برخلاف مناقصه داخلی، در مناقصه بین المللی، در کنار روزنامه‌های داخلی کثیرالانتشار، از روزنامه‌های بین المللی هم استفاده شده و آگهی در آنها منتشر می‌شود. همه پیمانکاران می‌توانند در این نوع مناقصه حاضر شوند.
انواع مناقصه از منظر مراحل بررسی
بر اساس بند الف ماده ۴ قانون برگزاری مناقصات، انواع مناقصه به لحاظ مراحل بررسی هم به موارد زیر دسته بندی می‌شود:
- مناقصه یک مرحله‌ای: در این نوع از مناقصه نیازی به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادات وجود ندارد. به همین دلیل هم پاکت پیشنهادات طی یک جلسه بازگشایی و در همین جلسه برنده مناقصه اعلام می‌گردد.
- مناقصه دو مرحله‌ای: در این نوع از مناقصه با توجه به تشخیص ارگان مناقصه گزار، نیاز به بررسی فنی بازرگانی پیشنهادات است. به همین دلیل هم کمیته فنی بازرگانی تشکیل شده و نتایج بررسی‌های فنی پیشنهادات به کمیسیون مناقصه گزارش داده می‌شود. به دنبال این ارزیابی‌ها برنده مناقصه تعیین خواهد شد.
با توجه به آنکه در اغلب مناقصات، ارگان مناقصه گزار، یک سازمان دولتی مانند وزارتخانه، بانک، موسسات مالی و اعتباری یا دیگر موسسات عمومی است؛ مقررات و قوانین ناظر بر انواع مناقصه در قالب مقررات مصوبه مجلس شورای اسلامی تعیین می‌شود. به عنوان مثال مقررات برگزاری مناقصات و آیین نامه معاملات دولتی به ترتیب در سال‌های ۴۹ و ۸۳ به تصویب رسیده است.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید «مناقصه های شرکت پالایش نفت بندرعباس» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.