ارتباط گستران هزاره

اهمیت نگرش کاربردی به اطلاعات و اخبار مناقصات

بخش عمده ای از اخبار اقتصادی کشور، مرتبط با حوزه های معاملات مالی و بازار سرمایه است که عموماً با هدف اطلاع از شرایط و شناسایی فرصت ها و امکانات جهت سرمایه گذاری و یا در قالبی هوشمندانه تر، تصحیح مسیر سرمایه گذاری فعلی جهت بنگاه های اقتصادی مورد مطالعه قرار می گیرد. جریان اخبار و اطلاعات، وقتی مرتبط با بازار سرمایه باشد، بصورت مشخص و از منابعی معین (رسمی و یا غیررسمی) تامین می گردد. در مورد بازارهای مالی و معاملات بالقوه نیز روش هایی جهت توزیع و نشر اطلاعات وجود دارد که بصورت عمومی از طریق جراید و نشریات یا بصورت تخصصی و طبقه بندی شده، توسط خدمات پایگاه های خبری و سایت های مناقصات تامین می گردند. دیدگاه ابتدایی و کوتاه مدت، اخبار معاملات و در واقع مناقصه ها و مزایده ها را در قالب فرصت های کسب درآمد یک بنگاه اقتصادی مدنظر قرار می دهد. ولی با در نظر گرفتن اینکه شاخص های کمی (و تا حدودی کیفی) مناقصه های برگزار شده تحت تاثیر شرایط اقتصادی کشور هستند، ارائه ی تحلیل های مناسب می تواند اطلاعات لازم را برای برنامه ریزی های میان مدت جهت شرکت ها و واحدهای اقتصادی حوزه های مختلف صنایع و تجارت، مهیا سازد. لذا مدیریت هوشمند یک بنگاه اقتصادی و با تکیه بر تحلیل های صحیح اطلاعات و اخبار مناقصات، ضمن اینکه مترصد فرصت های سرمایه گذاری مناسب است می تواند جهت ارتقاء ظرفیت مجموعه ی خود و با هدف استفاده از فرصت های پیش رو نیز اقدام نماید.

حضور در معاملات بدون شرکت در مناقصه

در نگاه اول، شاید بنظر برسد مخاطبین اخبار و اطلاعات مناقصه ها عموماً شرکت هایی هستند که توانمندی فنی، تخصصی و منابع لازم را جهت ارضاء انتظارات مناقصه گزار و اجرای موضوع معامله دارا باشند. ولی تعداد ذینفعان یک مناقصه، در واقع در برگیرنده ی حوزه های فعال اقتصادی در گروه های مختلف مهندسی، ساخت و تولید، بازرگانی، خدمات و مواردی مشابه است که در کنار برنده ی اصلی مناقصه، در مسیر اجرای معامله حضور دارند و منتفع می گردند. پس می توان نتیجه گرفت بخشی از مدیران شرکت ها و بنگاه های اقتصادی که به هر دلیلی در مناقصات شرکت نمی کنند، از برگزاری مناقصه ها و بصورت غیرمستقیم استفاده می کنند. این سری بنگاه ها، بصورتی کاملاً هوشمندانه با تعقیب اخبار مناقصات و معرفی خود به برندگان مناقصه ها، شرایط رقابتی را بدون صرف هزینه های بازاریابی به نفع خود تغییر می دهند و در واقع در بسیاری از پروژه ها، عملاً پیمانکارانی که به اصطلاح دست دوم نامیده می شوند، سود بیشتری را به نسبت منابع موجود و ریسک های متحمل شده تحصیل می نمایند.

رکن اول: شناسایی بهترین و جامع ترین پایگاه مناقصات کشور

وقتی در مورد تحلیل مبتنی بر مجموعه ی اطلاعات صحبت می شود، صحت و جامعیت منابع اطلاعاتی نقش اول را بر عهده خواهند داشت. در زمینه ی اخبار مناقصات و مزایدات نیز لزوم استفاده از جامع ترین منابع اطلاعاتی که بتوانند اطلاعات موردنیاز را به بهترین شکل ممکن ارائه دهند، الزامی خواهد بود. با مراجعه به پرتال های معتبر، امکان دریافت اطلاعات موردنیاز بر اساس موجودی و طبقه بندی پایگاه داده ها وجود خواهد داشت که بر اساس جستاری که در این زمینه انجام پذیرفت، سایت ارتباط گستران هزاره امکان ارائه ی گزارش های متنوع را بر اساس نیاز مشتری و با توجه به جامعیت اطلاعات به نسبت سایر پایگاه های اطلاعاتی (پایگاه مناقصات) داراست.

الزامات راه اندازی و مدیریت یک وب سایت مناقصات

با توجه با لزوم اطمینان از صحت اطلاعات ارائه شده توسط سایت مناقصات موردنظر، نگاهی به پیش نیازهای راه اندازی و مدیریت این گونه پایگاه های اطلاعاتی خالی از لطف نیست. راه اندازی سایت مناقصات، ابتدا به ساکن نیازمند طرح توجیهی و بازاریابی است که در صورت مطلوبیت نتایج بررسی، مراحل بعدی می بایست آغاز گردد. پس از تامین زیرساخت ها (اداری، پرسنلی، ارتباطات، سرمایه، نقدینگی، …)، مراحل طراحی یک مرکز داده (دیتابیس) مهندسی شده و یک وب سایت حرفه ای و با نگرشی کاربردی از دید مخاطبین آغاز می گردد ضمن اینکه می بایست تمامی راهکارهای ارائه ی سرویس مبتنی بر بستر فضای مجازی و روش های سنتی، مدنظر قرار گرفته باشند. همچنین طراحی یک ساختار طبقه بندی حرفه ای و دینامیک جهت مدیریت اخبار مناقصات و مزایدات نیز کاملاً الزامی است. همزمان، می بایست شبکه های تامین اطلاعات نیز طراحی و اجرا گردد که با توجه به میزان جامعیت، می تواند در برگیرنده ی دفاتر نمایندگی در استان ها نیز باشد. برنامه ریزی های لازم جهت بازاریابی، مراودات مالی و همچنین ارائه ی خدمات پس از فروش به روش های مختلف نیز در فاز بعدی مطرح می گردد. بعنوان یک شاخص، وب سایت مناقصات تحت مدیریت شرکت ارتباط گستران هزاره با قدمتی در حدود ۲۰ سال و ثبت بیش از ۱.۲۰۰.۰۰۰ عنوان مناقصه و مزایده در پایگاه داده و استفاده از شبکه ی نمایندگی استانی در نظر گرفته شده که در حال حاضر خدمات خود را به تعداد زیادی از بنگاه های اقتصادی و شرکت های کشور، با استفاده از روش های مختلف (وب سایت، اپلیکیشن موبایل، ایمیل، نمابر،…) ارائه می دهد.

اطلاعات و آمار مناقصه ها و مزایده های برگزار شده

بر اساس آمار وب سایت مناقصات هزاره، از ابتدای سال ۹۶ تا کنون (اواسط شهریور) در حدود ۶۵.۰۰۰ عنوان مناقصه در سطح کشور برگزار شده که حدود ۱۸۰۰۰ عنوان آن (حدوداً ۲۶%) مربوط به استان تهران بوده است. همچنین از ۱۱.۵۰۰ عنوان مزایده برگزار شده نیز در ۵.۵۰۰ عنوان مربوط به مزایدات اجاره ی واحدهای تولیدی و خدماتی بوده است. وجود موتور جستجوی قوی و همچنین طبقه بندی تخصصی اخبار و اطلاعات در این وب سایت، امکان تهیه ی گزارشات آماری را به سادگی میسر می سازد ضمن اینکه امکان دریافت اطلاعات بر اساس نیاز نیز از طریق هماهنگی با مجموعه و تعریف گزارش در دیتابیس، مقدور خواهد بود.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصه هستید «آگهی‌های مناقصات امروز» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

استعلام بها یا استعلام قیمت بدین معنی است که خریدار اقدام به دریافت قیمت از چند فروشنده و یا حتی تامین کننده جنس می نماید تا بتواند بهترین و مناسب ترین قیمت را جهت خرید کالا و همچنین دریافت خدمات بدست آورد. با وجود گرانی های پیش رو و وضع اقتصادی و نیاز به تدارک برخی اقلام در سازمان ها و شرکت ها، استعلام قیمت و یا استعلام بها می تواند بهترین گزینه برای پیشنهاد خرید باشد.

مناقصه چیست؟

اگر بخواهیم در یک تعریف ساده و قابل فهم مناقصه را تعریف کنیم باید گفت که مناقصه یک میدان رقابتی است که برای تامین کالا و خدمات از طرف سازمان های دولتی یا خصوصی، تعهدات موضوع معامله به فرد برنده در مناقصه با کمترین قیمت پیشنهادی واگذار می شود. این واگذاری بعد از برگزاری مناقصات و طی یک روند رسمی و اداری قابل انجام است.

مراحل استعلام بها یا استعلام قیمت به چه صورتی است؟

مراحل استعلام بها کاملا با مناقصه متفاوت بوده و افراد کمتری در آن دخیل هستند. شخصی که به عنوان مسئول خرید انتخاب می شود وظیفه دارد که استعلام بها از حداقل ۳ فروشنده ی مختلف بگیرد و در آخر پس از بررسی و ارزیابی های دقیق، فروشنده ای با بهترین قیمت را برای همکاری با سازمان و یا شرکت انتخاب کند. این نکته را فراموش نکنید که تامین کنندگان دریافت استعلام می توانند آشنا باشند یعنی قبلا شناسایی شده باشند. بدین نحو که به نوعی متقاضی کالا و یا خدمات (خریدار)، تمایل انحصاری نمودن خرید از این مجموعه تامین کنندگان را داشته باشد.

البته روش دیگری نیز وجود دارد که در آن خریدار به صورت اتفاقی و حتی از طریق مراجعه مستقیم به تامین گنندگان، اطلاعات مورد نیاز خود را جمع آوری می کند.

در ادامه کار شخصی که مامور خرید است نوع کالا و یا مورد معامله را در مقدار و تعداد مشخص و به صورت کاملا دقیق در برگ استعلام بها یا استعلام قیمت تعیین می کند. پس از آن فروشندگان کالا یا انجام دهنده کار حداقل بهای آن را با قید مدت اعتبار بهای اعلام شده در آن قید و با ذکر نشانی خود و تاریخ امضا می کند.

پس از انجام تمامی این فرایند مامور خرید بایستی در زیر برگ های استعلام بها با ذکر این مورد که استعلام بها به وسیله خود او به عمل آمده است با قید تاریخ و نام و نام خانوادگی و سمت امضا نماید.

استعلام بها با مناقصه چه تفاوتی دارد؟

یکی از تفاوت های اصلی استعلام قیمت یا استعلام بها با مناقصه در مبلغ معامله مورد نظر می باشد. یعنی با توجه به حد نصاب معاملات سالیانه و طبق ماده ۳ قانون برگزاری مناقصات در انجام معاملات کوچک و متوسط از استعلام قیمت استفاده می شود. برای معاملاتی که در آن مبلغ مورد نظر به بیش از سه میلیارد می رسد از استعلام بها استفاده نمی شود و معامله بایستی با انتشار آگهی مناقصه (عمومی و یا محدود) انجام شود.

فرم استعلام بها به چه شکلی است؟

اطلاعاتی که در فرم استعلام بها درج شده است مشتمل بر اطلاعات کالا و یا خدمات مورد نیاز در قالب نامه رسمی است. فرم استعلام قیمت یا استعلام بها شامل موارد زیر است (البته باید خاطرنشان کرد که یک سند قانونی و یا دارای بار حقوقی محسوب نمی شودو عملا تعریف آن براساس نیازهای هر سازمان متفاوت است):

• مشخصات متقاضی (خریدار)
• تعریف دقیق نوع و مقدار کالا و یا حجم خدمات مورد نیاز
• تاریخ ارائه پیشنهاد قیمت
• شرایط پرداخت وجوهات و هزینه ها توسط خریدار
• تضامین مالی قابل ارائه توسط تامین کننده
• موقعیت جغرافیایی و شرایط تحویل کالا یا ارائه خدمات
• شرایط مرتبط با بیمه و ضمانت نامه های عملیاتی
• نقشه ها، اطلاعات فنی یا موارد مشابه
• استانداردهای مورد نیاز خریدار
• شرایط حمل و نقل
• معرفی دستگاه بازرسی یا نظارت

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال استعلام های جدید هستید «استعلام های ابنیه و عمران، راهسازی» در پایگاه اطلاع رسانی هزاره را دنبال کنید .

تعریف و طبقه بندی مناقصه ها

در حالت کلی، واژه ی “مناقصه” به انجام هرگونه معامله ی خرید، اجاره و یا مقاطعه کاری با هدف دستیابی به قیمت حداقل در یک محیط رقابتی و البته شفاف، اطلاق می گردد. با توجه به الزام قانونی جهت دستگاه های اجرایی، قوانین و آیین نامه هایی جهت برگزاری مناقصه در سازمان های دولتی تهیه شده و برخی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی و فعال در بخش خصوصی هم در صورت نیاز و بخصوص جهت معاملاتی که ارزش مالی بالایی دارند، اقدام به برگزاری مناقصه می نمایند. در یک حالت کلی، مناقصات کشور در سه گروه اصلی احداث (ساخت و ساز)، خرید کالا و خرید خدمات قابل طبقه بندی هستند. مناقصه های خرید کالا، از لحاظ تعدادی و با توجه به اطلاعات وب سایت مناقصات شرکت هزاره، سهم بالایی را به خود اختصاص می دهند. طبیعتاً، مخاطب این سری مناقصات شرکت های بازرگانی و یا بخش های بازرگانی شرکت های تولیدی خواهند بود. توجه شرکت ها به مناقصات کشور مخصوصا شرکت های بازرگانی اخیرا افزایش یافته است. در زمینه ی خرید خارجی، شرکت های بازرگانی تخصصی و آشنا به مبانی واردات و صادرات و معاملات بین المللی مترصد فرصت حضور هستند. لازم به ذکر خواهد بود تامین کالا و تجهیزات محدود به مناقصات خرید نیست و تقریباً تمامی مناقصات احداث (ساخت و ساز) و بخشی از مناقصه های خدمات (نظیر تعمیرات و نگهداری) نیز نیازمند تامین انواع کالا و تجهیزات و قطعات هستند که اصولاً از طریق شرکت های بازرگانی تامین می گردند. لذا می توان نقش اصلی و تاثیرگذار اجرای موضوع اکثر مناقصه ها را مربوط و مرتبط با خدمات بازرگانی و تامین دانست. این تاثیرگذاری وقتی بیشتر محسوس می گردد که در بحث تامین و خرید خارجی، تغییرات نرخ ارز و یا عوامل خارج از کنترل نظیر تحریم ها، می تواند حاشیه ی سود یک معامله را به راحتی به زیان تبدیل نماید. لذا خرید و تامین کالا و تجهیزات، به خودی خود فقط یک معامله ی ساده و دریافت کالا در قبال پرداخت وجه، نیست و پیچیدگی های خاصی را در بر دارد.

ارزیابی مناقصات از دیدگاه بازرگانی

تامین (خرید) کالا و تجهیزات، بصورت معمول شامل مراحل:

• شناسایی منابع (تامین کنندگان)
• انجام استعلام جهت دریافت اطلاعات فنی و تطبیق کیفی
• تعیین بهترین قیمت و شرایط (تامین کننده)
• تعیین شرایط تحویل (زمان و نحوه ی پرداخت)
• انعقاد قرارداد در صورت نیاز
• عملیات مالی مقدماتی و تضامین
• انتقال موضوع معامله به موقعیت مورد توافق
• تایید کیفی و کمی

و نهایتاً تسویه حساب و انتقال اسناد مالی قانونی است. جهت خریدهای خارجی، طبیعتاً مقوله های:

• خطوط اعتباری و گشایش اعتبارات
• تامین و انتقال ارز
• حمل و نقل بین المللی
• عوارض ورودی و هزینه های قانونی
• استاندارد و بیمه

نهایتاً ترخیص از گمرکات نیز به مراحل فوق اضافه می گردند. با درنظر گرفتن این مولفه ها، اشتباهات کوچک در محاسبات هزینه ها و یا زمان تحویل و تحول، به راحتی می تواند یک فرایند خرید را با شکست مالی (عدم سودآوری) و حتی اعتباری مواجه نماید. لذا ارزیابی دقیق مناقصه هایی که در قالب خرید و تامین اعلام می شوند و یا بخشی از آنها نیازمند خرید کالا و تجهیزات است (نظیر ساخت و ساز و احداث پروژه های صنعتی و زیربنایی) توسط متخصصین حوزه ی بازرگانی کاملاً الزامی است. بخصوص که معمولاً مدت زمانی که برای تهیه ی اسناد مناقصه در نظر گرفته می شود، جهت تهیه ی اطلاعات قطعی از دید بازرگانی کفایت نمی نماید. همچنین از مدیران بازرگانی انتظار می رود ضمن مطلع بودن از کلیه ی قوانین و شرایط موجود، بتوانند نوسانات احتمالی بازار را هم پیش بینی کنند. لذا ارزیابی دقیق خرید کالا و تجهیزات در یک مناقصه، بعلت امکان وجود عوامل زیاد و بعضاً غیرقابل پیش بینی، می تواند در سودآوری موضوع معامله کاملاً تاثیرگذار باشد.

سهم شرکت های بازرگانی از مناقصات کشور

از حدود ۱۴.۰۰۰ عنوان مناقصه که در مردادماه ۱۳۹۶ در پایگاه مناقصات هزاره به ثبت رسیده است، ۵.۵۰۰ عنوان بصورت مستقیم مربوط به مناقصات خرید و تامین کالا و تجهیزات است. این تعداد مناقصه جهت یک ماه، به تنهایی و بدون درنظر گرفتن مناقصات طرح و احداث (ساخت و ساز) عملاً جذابیت بالایی را برای شرکت های بازرگانی تخصصی (فنی یا بازرگانی) در حوزه ی مختلف در بر دارد. بررسی مناقصات سه سال گذشته نیز نشان دهنده ی نسبت ۴۰ درصدی مناقصه های مرتبط با شرکت های بازرگانی به نسبت مجموع مناقصات منتشر گردیده است. لذا با در نظر گرفتن اینکه مخاطبین ۴۰% مناقصات کشور عملاً شرکت های بازرگانی هستند، احتمالاً هنوز پتانسیل بالایی جهت توسعه ی فعالیت شرکت های فعال و همچنین ورود شرکت های تخصصی جدید به این حوزه وجود خواهد داشت. لازم است اشاره ای شود به شرایط ویژه ی شرکت در مناقصات و بخصوص مقوله ی ضمانت نامه ها که عملاً امکان ورود به حوزه ی مناقصات را محدود می سازد. مطمئناً شرکت هایی که توانایی و شرایط شرکت در مناقصه ها را دارا هستند، از پشتوانه ی مالی و تخصصی و همچنین سابقه کار و فعالیت حرفه ای در زمینه ی تامین کالا و تجهیزات به همراه توانایی انجام واردات و صادرات نیز بهره مند هستند.

طبقه بندی پایگاه مناقصات جهت تسهیل شناسایی فراخوان ها

اطلاعات و آمار این جستار از وب سایت مناقصات هزاره استخراج گردیده است. با توجه به طراحی مناسب موتور جستجوی این وب سایت، عملاً دریافت اطلاعات موردنیاز جهت احجام و مقادیر مناقصات برگزار شده به راحتی صورت می پذیرد. ضمن اینکه طبقه بندی تخصصی وب سایت که بر اساس حوزه های مختلف فعالیت بنگاه های اقتصادی ایران طراحی شده و همزمان، برداشتی هم از ساختارهای طبقه بندی در سطح بین المللی را به انجام رسانیده است. از طریق موتور جستجو، همزمان امکان محدودسازی داده ها بر اساس موقعیت جغرافیایی، طبقه بندی، تاریخ نشر و مهلت شرکت، وضعیت آگهی یا فراخوان و نهایتاً کلیدواژه های موردنظر مقدور و میسر است.

توزیع مناقصه های مرتبط با حوزه ی بازرگانی در وب سایت مناقصات

بر اساس بررسی اطلاعات موجود در مرکز داده های وب سایت مناقصات، بیشترین حجم مناقصه های خرید و تامین مربوط به پروژه ها و طرح های صنعتی و زیربنایی بوده است. در مرحله ی بعد، مناقصات مربوط به تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی، سیستم های ایمنی و امنیتی و صنایع شیمیایی بیشترین حجم خرید را از طریق برگزاری مناقصات داشته اند. طبیعتاً برخی از شرکت های بازرگانی و تامین کنندگان کالا و تجهیزات بصورت مستقیم در مناقصه ها شرکت نمی کنند و در واقع از طریق ارتباطات تجاری با برندگان مناقصات، فعالیت می نمایند. بعنوان مثال یک شرکت پیمانکاری الزامی جهت ایجاد ساختار بازرگانی و یا خرید خارج ندارد و در صورت نیاز، از خدمات شرکت های بازرگانی در قالب B2B، سرمایه گذاری مشترک و یا سرویس های دیگر استفاده می نماید. لذا با اطمینان می توان گفت حجم عمده ی معاملات (و نه مناقصات) کشور از طریق شرکت های بازرگانی (فنی یا بازرگانی) مدیریت گردیده و به انجام می رسد.

استقبال شرکت های بازرگانی از برگزاری مزایده ها

از سوی دیگر، برخی از شرکت های بازرگانی تحت شرایط امکان شرکت در مزایدات را نیز بعنوان یک درگاه درآمدزایی مدنظر قرار می دهند. خرید تجهیزات و ماشین آلات دست دوم، خرید اموال و مستغلات و یا حتی قراردادهای استیجار و بهره برداری از فعالیت هایی هستند که توسط برخی از شرکت های بازرگانی به انجام می رسند. البته واقعیت، نشان دهنده ی استقبال بیشتر اشخاص حقیقی به نسبت شرکت ها جهت حضور در مزایدات است ولی بهرحال، نقش شرکت های بازرگانی (معمولاً کوچک و متوسط) را در معاملات حوزه ی مزایده نمی توان نادیده انگاشت.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصه هستید «آرشیو مناقصات» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

هدف از شرکت در مناقصات

به دلیل عدم وجود سامانه ی متمرکز و بانک های اطلاعاتی تخصصی، آمار دقیقی از احجام ریالی مناقصات برگزار شده در کشور وجود ندارد. با این حال و با درنظر گرفتن تولید ناخالص ملی در سال ۱۳۹۵ به میزان ۶.۷۰۰ هزار میلیارد ریال و اعمال ضریب نرم جهانی (۱۰% الی ۱۵%) برای حجم معاملات دولتی، ارزش ریالی مناقصه ها در سال مذکور حداقل ۷۳۷ هزار میلیارد ریال بوده است. شاخصی نیز در قالب نسبت ۳ به ۸ حجم ریالی بودجه ی عمرانی به خرید کالا و خدمات از بودجه ی ۵ سال اخیر قابل استخراج است که با تاثیر این مقادیر، به ارقام ۵۳۶ هزار میلیارد ریال جهت پروژه های عمرانی و ۲۰۱ هزار میلیارد ریال جهت خرید کالا و خدمات خواهیم رسید. لذا می توان هدف اول شرکت های خصوصی از حضور در مناقصات را رقابت بر سر سهمی از این جریان نقدینگی دانست. سایر اهداف نیز در قالب تداوم حضور در بازار، ارتقاء کمی و کیفی امکانات، ارتقاء رزومه ی شرکت و نهایتاً مجموعه عواملی هستند که منجر به توسعه ی حوزه ی فعالیت های یک شرکت در داخل کشور و حتی حوزه ی معاملات بین الملل می گردد.

استراتژی های درون سازمانی برای شرکت در مناقصات کشور

یکی از تعاریف استراتژی می تواند بر اساس شناسایی تهدیدهای موجود و عواملی که در خنثی سازی آنها نقش دارند، صورت پذیرد. در مورد مناقصات و استراتژی های درون سازمانی، چهار دغدغه ی اصلی پیش روی صاحبان شرکت ها و بنگاه ها ست:

• اطمینان از عدم وجود رانت
• میزان ثبات شرایط اقتصادی جهت انجام موضوع معامله
• اطمینان از سودآوری معامله
• اطمینان از ارائه ی بهترین قیمت

دو مورد اول عملاً از کنترل خارج هستند. لذا آنچه که در حیطه ی وظایف مناقصه گر قرار دارد عملاً ارزیابی معامله از منظر مالی و همچنین امکان تامین مستندات فنی تخصصی و مالی مورد نیاز مناقصه گزار است. لذا بخش خصوصی در کنار ارتقاء سازمانی و دانش افراد و یا دپارتمان های مسئول، تلاش می کند از طریق خرید خدمات مشاور و یا سرمایه گذاری مشترک جهت افزایش ضریب موفقیت بهره برد که هر دو راهکار، منجر به کاهش ریسک شکست در مناقصه و همچنین افزایش ضریب توفیق در اجرای موضوع معامله می شوند. نهایتاً بنظر می رسد شرکت ها و سازمان ها جهت حضور موفق و موثر در بازار مناقصات، نیازمند بهبود مستمر در داخل سازمان و تکیه ی بیشتر به منابع خارج از سازمان خواهند بود. ولی (و متاسفانه) نمی توان تاثیر لابی و رانت را در زمینه ی معاملات دولتی در نظر نگرفت. تعریف لابی و ارتباطاتی از این دست در قالب یک استراتژی، به سادگی مقدور و میسر نیست و احتمالاً به همین دلیل است که ارتباطات غیررسمی در زمینه ی معاملات دولتی، خارج از بدنه ی عملیاتی سازمان و از طریق ستاد اصلی (مدیریت عامل، حوزه ی هیأت مدیره و حتی رابطین و مشاورین آنها) صورت می پذیرد.

عوامل تاثیرگذار در قبول و یا رد شرکت در مناقصه ها

تعاریف سنتی و قابل استناد از هدف اصلی انجام یک معامله، بر پایه ی تحصیل سود جهت طرفین صورت پذیرفته است. در معاملات اقتصادی، سودآوری می تواند صرفاً مالی درنظر گرفته شود و یا در قالب ایجاد ارزش هایی که در طول زمان بازهم قابل تبدیل به شاخص های مالی هستند، لحاظ شود. با درنظر گرفتن سه پیش فرض:

• مبتنی بودن بر قانون
• لزوم وجود (یا تامین) منابع موردنیاز
• سودآوری

بعنوان سه رکن اصلی انجام یک معامله، عملاً تصمیم گیری بخش خصوصی جهت شرکت در یک مناقصه می بایست معطوف گردد به منابع و سودآوری (با توجه به تعریف مناقصات بر اساس قانون، امر قانونی بودن مستتر است). منابع که عموماً در قالب سه گروه اصلی:

• منابع مالی (نقدینگی، اعتبارات و ضمانتنامه)
• دانش فنی و تخصصی
• منابع عملیاتی (نیروی انسانی، تجهیزات و ماشین آلات، …)

طبقه بندی می گردند و نهایتاً توجیه پذیری مالی (سودآوری)، ارکان پذیرش حضور در یک مناقصه را رقم می زنند. لذا می توان استنباط نمود در صورتی که انجام موضوع یک معامله منوط به استفاده از منابع موجود و یا تامین به صرفه ی منابع موردنیاز باشد و همزمان، توجیه پذیری مالی بر مبنای سودآوری وجود داشته باشد، حضور در مناقصه توجیه پذیر است و احتمالاً نیز صورت خواهد پذیرفت. طبیعتاً در حالتی که هر یک از موارد ذکر شده به نحوی قابل تامین و یا دستیابی نباشند، شرکت در مناقصه توصیه نخواهد گردید. لذا مسئولیت مدیریت بنگاه اقتصادی جهت شرکت در مناقصه ها، عملاً محدود می شود به اطمینان از ارضاء دو رُکن اشاره شده. لازم به ذکر است توجیه پذیری مالی، نیازمند نگرشی مبتنی بر اصول مهندسی مالی و همچنین محاسبه ی ریسک های سرمایه گذاری خواهد بود.

مراکز اطلاع رسانی مناقصات که در قالب سایت مناقصات فعالیت می کنند…

مکانیزم شرکت در مناقصات در ایران کماکان بر اساس دریافت فراخوان، ارزیابی اولیه و اقدام جهت تهیه ی مستندات و پاکات پس از موافقت مدیریت ارشد بنگاه و نهایتاً تحویل پاکات به مناقصه گزار و شرکت در مناقصه صورت می پذیرد. تاثیر گسترش حوزه ی فناوری اطلاعات بر ارتقاء دقت عملکرد بخش خصوصی نیز بسیار بیشتر از بخش دولتی ست. در همین زمینه و با تاکید ویژه بر موضوع معاملات جاری در سطح کشور (دو گروه مناقصه و مزایده)، شرکت ها می توانند بجای رجوع به نشریات کثیرالانتشار و یا وب سایت ها و تابلو اعلانات مناقصه گزاران، از خدمات برخط شرکت هایی که مدیریت وب سایت مناقصات و یا پایگاه مناقصات را بر عهده دارند استفاده نمایند. طبیعتاً شناسایی بهترین سرویس دهنده در فضای مجازی امری سخت نخواهد بود؛ جامعیت اطلاعات از لحاظ کمیت اطلاعات ارائه شده (مقیاس تعدادی) و کیفیت نشر اطلاعات از منظر زمان انتشار (همزمانی با مناقصه گزار)، کانال های انتشار (وب سایت، پست الکترونیک، نمابر، تلفن همراه …) و دقت اطلاعات منتشر شده در کنار خدمات پس از فروش حرفه ای بهترین شاخص های انتخاب یک سرویس دهنده ی خوب و مناسب هستند. بعنوان مثال، یکی از مراکز ارائه دهنده ی اطلاعات مناقصه ها و مزایده ها از طریق وب سایت مناقصات، پایگاه اطلاع رسانی هزاره است که ضمن جامعیت اطلاعات مناقصه ها و مزایده ها و استفاده از تمامی روش های ارتباطی با مشتریان، طبقه بندی تخصصی ویژه ای را جهت بهینه سازی استفاده از اطلاعات ایجاد نموده است. همچنین لازم است به مقوله ی تامین اسناد مناقصات بعنوان تسهیلاتی که توسط این مرکز قابل ارائه است اشاره نمود.

پیشنهاداتی جهت استفاده ی بهینه از اطلاعات موجود در پایگاه مناقصات

با توجه به بخش قبلی و با فرض شناسایی یک ارائه دهنده ی مناسب، جهت استفاده از اطلاعات نباید صرفاً به دریافت اخبار مناقصات موردنیاز و به روز، بسنده نمود. با توجه به ساختار طبقه بندی اطلاعات، پیشنهاد می شود حتماً فرصتی هم جهت بررسی سایر اطلاعات تخصیص یابد که این اقدام مطمئناً در زمینه ی توسعه ی بازار تاثیر گذار خواهد بود. همچنین اطلاعات و آماری که از طریق پرتال اطلاعاتی سایت مناقصات قابل تهیه است، شمایی از وضعیت بازار کار را نیز ارائه خواهد داد. رجوع به آرشیو سایت مناقصات، اطلاعات مناسبی را در زمینه ی مناقصات مشابه و برگزار شده در مقاطع قبلی ارائه می دهد که با اندکی جستجوی بیشتر می توانید اطلاعات با ارزشی را در زمینه ی کارفرمایان (مناقصه گزاران) و نحوه ی تعامل آنها با بازار به دست آورید. نهایتاً در صورتی که از وب سایت مناقصات هزاره استفاده می نمایید، امکان دریافت و یا انتشار استعلام های مرتبط با حوزه ی کاری خود را نیز به راحتی و با هزینه ای اندک خواهید داشت که این مورد، یکی از مزیت های این خدمات دهنده به نسبت سایرین است

دلایل عدم نگرش انتفاعی به مزایده های برگزار شده توسط شرکت های کوچک و متوسط

در کنار مناقصات، برگزاری مزایده ها نیز بعنوان یکی از روش های انجام معاملات تعریف گردیده است. بخش خصوصی عملاً و بصورت حرفه ای تمایلی به شرکت در مزایده ها از خود نشان نمی دهد. عمده شرکت کنندگان در مزایده ها، اشخاص حقیقی هستند که بیشتر نقش واسطه را بر عهده دارند. و یا در مزایده های مربوط به خدمات و اجاره ی اماکن نیز، اگر بخش خصوصی مخاطب باشد عملاً معامله مرتبط با شرکت های خدماتی کوچک و بصورت محدود، متوسط خواهد بود. شاید یک دلیل اصلی در مزایده های خرید، عدم رعایت عواملی نظیر عمر مفید و یا استهلاک تجهیزات و ماشین آلات است که صرفه ی لازم را برای هزینه های بازسازی و بازگشت به چرخه ی تولید ایجاد نمی نماید. بخشی از مزایدات هم در قالب املاک و مستغلات تعریف می شوند که بازهم مخاطب زیادی در بخش خصوصی ندارند و حضور واسطه ها و دلال ها در این سری معاملات، کاملاً مشهود است. با این حال، در حدود ۱۰ درصد کمیت معاملات دولتی در بخش مزایده ها ست و انتظار می رود گردش مالی بالایی را به خود اختصاص دهد.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصه هستید «آگهی‌های مناقصات لوله چدنی» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

شرکت در مناقصات بر اساس انتخاب یا جبر…

شرایط حاکم بر اقتصاد داخلی کشور طی سالهای اخیر چالش های جدیدی را برای شرکت های کوچک و متوسط فعال در حوزه های خدمات، بازرگانی و تولیدی به وجود آورده است. از آنجایی که نگرش و دیدگاه مالی بصورت جدی در ایران رسوخ نکرده است، تصمیم گیری های مدیران و صاحبان این سری شرکت ها در اکثر مواقع چاره ساز نبوده است. لذا حذف (انحلال) شرکت های کوچک و متوسط و یا تغییر زمینه ی فعالیت بعنوان راهکارهای نهایی مدنظر قرار گرفته است. کاهش فعالیت های صنعتی و همچنین محدودیت های ناشی از تحریم های اخیر در سطح بین المللی، توجه و تمرکز شرکت های بخش خصوصی را به معاملات داخلی جلب نموده است. شرکت در مناقصات دولتی و برنده شدن در آنها می تواند توان شرکتهای کوچک و متوسط را افزایش داده و آنها را در گردونه رقابت نگه دارد و در عین حال برخی از این شرکتها از راهکارهای دیگری برای شرکت در مناقصات استفاده می نمایند. شرکتهای کوچک و متوسط علاوه بر حضور مستقیم، عمدتا از دو روش دیگر برای شرکت در مناقصات دولتی استفاده می نمایند: راهکار اول، تشکیل مشارکت انتفاعی (Joint Venture / JV) است که قوانین و راهکارها و البته تبعات خود را دارد. راهکار دیگر نیز شرکت در پروژه ها در قالب پیمانکار رده دوم (دست دوم) و یا تامین کنندگان غیرمستقیم است که البته این روش در اکثر معاملات بعنوان خط قرمز مناقصه گزار تعریف شده و ممنوع است. در نهایت یکی از مهمترین مسیرهای توسعه شرکتهای کوچک و متوسط شرکت در مناقصات دولتی میباشد.

ساز و کارهای شرکت در مناقصه جهت شرکت های کوچک و متوسط

اولین محدودیتی که شرکت های کوچک و متوسط را جهت حضور در مناقصات دولتی با مانع روبرو می کند، مقولاتی نظیر ارزیابی های رسمی (عموماً رتبه بندی سازمان برنامه و بودجه) و محدودیت های مالی جهت تامین ضمانت نامه های موردنیاز است. بسیاری از شرکتهای کوچک و متوسط با تمرکز بر توانمند سازی خود و دریافت این مجوز ها توانسته اند حضور خود را در مناقصه های دولتی افزایش دهند. سختی های دریافت اینگونه مجوز ها باعث شده است که برخی از شرکتها از ورود به این روند امتناع نموده و یا به روشهای نظیر خرید مدارک تحصیلی فارغ التحصیلانی که دارای سابقه ی کار رسمی هستند و یا به صورت غیر قانونی و در قبال پرداخت هزینه های نامتعارف از خدمات دلالان این حوزه استفاده نمایند. بررسی مناقصه های دولتی طی سالهای گذشته نشان میدهد که بسیاری از شرکتهای کوچک و متوسط توانسته اند با انتخاب مسیرهای درست توانمند سازی و دریافت مجوزهای فنی و مالی، خود را به عنوان بازیگران جدید معرفی نموده و برنده بسیاری از مناقصات باشند.

بخش ها و حوزه های مورد نظر شرکت های کوچک و متوسط در مناقصات کشور

با توجه به ظرفیت های مالی و تخصصی، عملاً انتظار می رود شرکت های کوچک و متوسط بیشتر تمایل به حضور در مناقصات تعمیرات و نگهداری، تامین تجهیزات، تامین نیروی انسانی، ترابری و حمل و نقل، پیمان های جزء، عملیات تکمیلی، تاسیسات و خدمات تخصصی (دانش محور) را داشته باشند. حتی در معاملات کلان و پروژه های زیربنایی و صنعتی، مجری اصلی پروژه این سری خدمات را بصورت برونسپاری شده به انجام می رساند که کسب تجربه و تخصص در این سری فعالیت ها، کمکی موثر به حضور شرکت های کوچک و متوسط را در مناقصات و بصورت مستقیم را در بر خواهد داشت.

بهره وری بخش خصوصی از برگزاری مزایده های دولتی

برگزاری مزایده های دولتی که بصورت معمول اعلان عمومی را نیز به همراه دارد، منجر به تداوم چرخه های اقتصادی در بخش های مختلف کشور میگردد. تامین (خرید) املاک، تجهیزات و یا امتیازات موردنیاز توسط بخش خصوصی در فضایی عادلانه، شفاف، رقابتی و به قیمت مناسب شرایط خوبی را جهت توسعه و تداوم فعالیت های اقتصادی شرکت های کوچک و متوسط بوجود خواهد آورد. با این حال، حضور این بخش (شرکت های کوچک و متوسط بخش خصوصی) در مزایدات دولتی با محدودیت های نظیر قیمت گذاری غیرکارشناسی (و صرفاً سود محور)، عدم استفاده از خدمات تخصصی و مشاوران خبره جهت برگزاری مزایده مواجه میباشد. اطلاع جامع از کلیه مزایده های درحال برگزاری، سرعت عمل در ارائه پیشنهادات و استفاده از مشاوران خبره در ارائه قیمت میتواند کمک بسیار شایانی به شرکت های کوچک و متوسط برای برنده شدن در مزایده های دولتی نماید.

استقبال از سایت مناقصات توسط بخش خصوصی

بنظر می رسد در حدود ۳۵هزار شرکت فعال بخش خصوصی در سطح کشور، به نحوی از انحاء متقاضی حضور و شرکت در مناقصات و مزایدات دولتی (و خصوصی) هستند که این عدد، در عین حال اشاره دارد به پتانسیل و ظرفیت بالای بخش خصوصی ایران جهت حضور در معاملات دولتی. در اولین وهله، مقوله ی دست یابی به فراخوان ها و سپس، اسناد مناقصات موردنیاز متقاضیان مطرح خواهد بود. با توجه به گسترش خدمات شرکت هایی که در زمینه ی توزیع تخصصی و طبقه بندی اخبار و اسناد مناقصات فعالیت می کنند، عملاً سرویس های اطلاع رسانی موردنیاز متقاضیان شرکت در مناقصات نیز توسط همین شرکت ها تامین می گردد. انتخاب سایت مناقصات جامع به همراه سرویس های جانبی و ارزش افزوده مطابق با نیاز متقاضیان شرکت در مناقصات، پاسخگوی بخشی از دغدغه های مربوط به حضور در این عرصه خواهد بود. ضمن اینکه انتظار می رود شرکت های کوچک و متوسط بیشترین استقبال را از این مدل خدمات داشته باشند. در حال حاضر اپلیکیشن و وب سایت پایگاه اطلاع رسانی مناقصات هزاره (تحت مدیریت شرکت ارتباط گستران هزاره) در حال ارائه ی خدمات مورد اشاره به تعداد زیادی از شرکتهای عضو خود میباشد. با گذر از بیست سال تاسیس، سطح بالای رضایت مشتریان این سرویس نمایانگر بهبود مستمر و تکیه بر ساختار تحقیق و توسعه است که مدنظر موسسین این مجموعه بوده و خواهد بود.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصه هستید «آگهی‌های استعلام امروز» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

تغییرات کمی و کیفی در مناقصات کشور

یکی از واضح ترین نمودها پس از حذف تقریبی تحریم ها و رویکرد جدید بخش دولتی در جهت فعال سازی ساختار اقتصادی، در قالب افزایش نسبی تعداد معاملات رسمی کشور قابل مشاهده است. بر اساس اطلاعات و آمار موجود در وب سایت شرکت اطلاع رسانی هزاره، متوسط تعداد مناقصه کشور منتشر شده در دوران تحریم حداکثر در حدود یکصد هزار عنوان در سال بوده که در دوران پس از برجام و با متوسط سالیانه ۱۱۵ هزار عنوان، با رشدی در حدود ۱۵% مواجه شده است. از منظر کیفی نیز، تسهیلات ایجاد شده در واردات و تامین ارز موردنیاز و همچنین آغاز مجدد فعالیت شرکت های بیمه و بانک های بین المللی در کشور، ارقام ریالی (و ارزی) معاملات را افزایش داده است. انتظار می رود افزایش حجم معاملات دولتی که عموماً در قالب مناقصه ها اعلام می گردند، فرصتی را جهت فعالان بخش خصوصی رقم زده باشد تا به نوعی رکود دوران تحریم و خساراتی را که جهت حفظ شرایط متحمل شده بودند، جبران نمایند. ضمن اینکه دورنمای اقتصادی ایران نیز تا حدودی روشن است و نماد آن نیز انعقاد قراردادهای جدید در حوزه های مختلف اقتصادی، صنعتی و فناوری با شرکت ها و موسسات چندملیتی است.

فاصله گیری خودخواسته ی مدیران و فعالان اقتصادی از مقوله ی مناقصات

مقوله ی شرکت در مناقصات، با ابهامات و در برخی موارد شکایاتی روبرو بوده است. با توجه به تصویب قانون مناقصات در سال ۸۳ و همچنین انطباق تدریجی دستگاه های اجرایی (مناقصه گزاران) در زمینه ی شفاف سازی فرآیند برگزاری، قاعدتاً عمده ترین مشکلی که جهت بخش خصوصی مطرحیت دارد مقولات مرتبط با توانمندی مالی کارفرمایان است. تاثیرپذیری دستگاه های اجرایی از تحریم ها و پیامدهای آن، نیازمند توجیه و تفسیر نیست ولی در این مقطع و با توجه به افزایش جریان نقدینگی کشور و حمایت های سیستم بانکی، بنظر می رسد دغدغه ی چندانی در زمینه ی تامین مالی پروژه ها و سفارشات خرید و تامین وجود ندارد. با این حال، برخی از شرکت های بخش خصوصی اقبال چندانی به مناقصه های کشور نشان نمی دهند. البته، بنظر می رسد تعدادی از بنگاه های فعال اقتصادی و در دوران رکود، تغییرات راهبردی ویژه ای را تجربه کرده اند که مسیر فعالیت آنها را تغییر داده است. با این حال، نگاه حرفه ای به مناقصات کشور و شرکت در آنها صرفاً محدود به ایران و این برهه نبوده و در سایر کشورها بعنوان یکی از اصلی ترین شاخه های فعالیت و درآمدزایی جهت بخش خصوصی، مطرحیت دارد.

تاکیدات نانوشته ی دولت جهت رونق بازار معاملات و مناقصه ها

در این عرصه، اخباری از گوشه و کنار شنیده می شود که ساختار دولت نیز تمایل به رونق بخشیدن مجدد به بازار مناقصات را از طریق افزایش سامانه های نظارتی، مدنظر دارد. آنچه در بین سطور اخبار دیده می شود، عمدتاً تکیه بر شفاف سازی و تسهیل فرآیند طراحی تا برگزاری مناقصه هاست و از سویی دیگر، افزایش تمایل و حضور شرکت های بیمه ی بین المللی و یا بانک های خارجی که بعنوان پشتیبان و یا سرمایه گذار به بازار ایران ورود می کنند، چشم اندازی را در دست ترسیم دارد تا بخش خصوصی با تکیه بر توانمندی ها و تجربیات خود، بتواند سهم مناسبی را از بازار معاملات کشور از آن خود نماید. تجمیع عوامل ذکر شده، می تواند تضمینی باشد بر سودآوری بخش خصوصی و از طریق شرکت در مناقصات در سال های پیش رو. لذا بازنگری و مطالعات دقیقتر توسط فعالان و بنگاه های اقتصادی بخش خصوصی در زمینه ی افزایش تمایل و ایجاد (یا بروزآوری) زیرساختهای شرکت در مناقصات، خالی از فایده نخواهد بود. بخصوص که امکان انعقاد قرارداد با شرکت های خارجی از طریق مراجع و مبادی مربوطه نیز با گذار از تحریم ها فراهم شده است که ضمن برخورداری از حمایت دستگاه های دولتی، کاستی های تکنیکی و یا سرمایه ای بخش خصوصی کشور را تقلیل خواهد داد.

بروزرسانی پایگاه مناقصات دولت

با توجه به افزایش نسبی اطلاعات ثبت شده در سامانه های مناقصات تحت پوشش (یا نظارت) دولت، رویکرد دستگاه های مناقصه گذار کشور نیز با دولت همسویی دارد. در واقع، بنظر می رسد دستگاه های اجرایی تاکید بیشتری بر هزینه کرد اصولی بودجه های عمرانی و زیربنایی تامین شده دارند و سیستم نظارتی فعلی نیز تمایلی به چشم پوشی در قبال تاخیرات ناشی از سوء مدیریت و یا بوروکراسی های معمول ندارد.

تاثیرپذیری وب سایت مناقصات از تغییرات بازار

در دوران تحریم، تعدادی از شرکت های خصوصی که در زمینه ی اطلاع رسانی از طریق وب سایت مناقصات و یا روش های سنتی معمول اقدام می نمودند، با بحران مواجه و مجبور به کناره گیری از این حوزه گردیدند. نهایتاً، تعدادی از شرکت های این حوزه که دارای قدمت، تخصص و توانمندی بیشتری بودند موفق به حفظ موجودیت و شرایط خود گردیدند و بنظر می رسد در این مقطع، در حال تقویت بنیه ی تخصصی و ارتقاء چشم انداز هستند. همسویی با نیازهای مشتریان به همراه لزوم استفاده از بسترهای جدید تکنولوژی اطلاعات، هزینه های نسبتاً سنگینی را طلب می کرد که متاسفانه برخی از فعالان این حوزه از عهده ی آنها برنیامدند. ولی شرکت هایی که در حال حاضر مدیریت وب سایت مناقصات و پایگاه های اطلاع رسانی این حوزه را بر عهده دارند، با توان بیشتری در حال فعالیت هستند. طبیعتاً، مشتریان سرویس های مورد اشاره نیز کماکان به دنبال دریافت بهترین خدمات هستند که با حذف شرکت های کوچک و نسبتاً جدید، مجدداً به شرکت های اصلی و راهبر این حوزه رجوع نموده اند. در این حالت، دریافت خدمات حرفه ای و متناسب با نیاز بخش خصوصی از طریق این شرکت ها، با سهولت و دقت لازم صورت خواهد پذیرفت بخصوص که این خدمات صرفاً محدود به دریافت فراخوان ها و آگهی ها نیستند…

مزایده ها کماکان خواهان خود را دارند…

در این بازار، همانطوری که انتظار می رود، مقوله ی مزایده ها تاثیرپذیری زیادی از جریانات و رخدادهای دهه ی اخیر نداشته است. در واقع، مشتریان مزایدات دولتی و یا غیردولتی تقریباً ثابت هستند و حتی می توان استنباط نمود در دوران رکود، تقاضا برای شرکت در مزایدات افزایش قابل توجهی هم داشته است. با این حال، گذار از رکود به معنی نوسازی برخی ساختارها و سامانه های مستهلک نیز هست و انتظار می رود افزایش نسبی حوزه ی مناقصات، به زمینه ی مزایده ها نیز تسری یابد.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصه هستید «آگهی‌های مناقصه امروز» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

مناقصه یک فرایند سالم رقابتی است که بین شرکت ها برگزار می شود. مراکز و ارگان های دولتی و خصوصی نیازهای خود را به صورت فراخوان به اطلاع عموم می رسانند. این نیازها می تواند شامل کالا، ماشین و ابزارآلات، مواد اولیه و دیگر اقلام باشد. در حالت کلی مناقصه یک فراخوانی بزرگ است که برای خرید و یا رفع نیاز یک شرکت و یا حتی شخص برگزار می شود. برای اشخاصی که تمایل به شرکت در مناقصه ها و مزایدات کشوری و بین المللی را دارند بهتر است اطلاعات خود را از طریق پایگاه اطلاع رسانی هزاره به روز کنند. شرکت ارتباط گستران هزاره پا فراتر از مرزها گذاشته و با ارائه سرویس اطلاع رسانی مناقصه‌های بین المللی، فرصت های بیشماری را برای کاربران خود به ارمغان آورده است. هزاره با پوشش مناقصات ۲۳ کشور دارای مراودات تجاری و اقتصادی با ایران این امکان را برای مشتریان فراهم می‌کند تا با ورود به عرصه‌های بین‌المللی دامنه فعالیت خود را گسترده تر نمایند.

شرایط اصلی برای شرکت در مناقصه

اگر میخواهید برنده مناقصه باشید باید ابتدا بدانید که شما سه شرط اصلی برای شرکت در مناقصه را دارید. این شروط شامل موارد زیر است:

• ارائه سپرده تضمین در مناقصه

یکی از شروط اصلی برای شرکت در مناقصه ارائه سپرده تضمین در مناقصه است. این تضمین می تواند به صورت نقدی، ضمانت نامه بانکی و یا بخشی از نقدینگی شرکت باشد. برای شرکت هایی که تازه تاسیس هستند بهتر است نقدینگی شرکت استفاده نکنند زیرا باعث خارج شدن آن ها از جریان فعالیت ها خواهد شد. بهترین گزینه برای این شرکت ها ارائه ضمانت نامه بانکی در مناقصه است.

• ارزیابی فنی و بازرگانی

برای شرکت های تازه تاسیس مانع بزرگی به نام بخش ارزیابی فنی و بازرگانی وجود دارد. زمانی این شرکت ها حق شرکت در مناقصه را دارند که تمام امکانات مقدور را در قالب رتبه بندی، گواهینامه ها، مجوزها به فراخور موضوع فعالیت شرکت در اختیار داشته باشند.

به این شرکت ها توصیه می شود که در ابتدای امر نسبت به بررسی کامل در راستای مجموعه ی اسناد اعتباردهنده متناسب با فعالیت و امکانات خود اقدام کنند. گواهی های رتبه بندی بر پایه منابع انسانی، تجهیزات و سوابق را صادر می کنند که حداقل بتوانند در بخش منابع انسانی و تجهیزات، سرمایه گذاری لازم را داشته باشند. از سوی دیگر اخذ نمایندگی از شرکت های معتبر خارجی و داخلی نیز از طریق برگزاری جلسات و یا حضور در نمایشگاه های تخصصی برای شرکت های تازه تاسیس امکان پذیر است. این نکته را فراموش نکنید که سایر گواهینامه ها همچون سری ISO برای شرکت در مناقصه الزامی نیست اما به نوعی در گروه مدارک اعتباربخش قابل تعریف است.

• ارائه قیمت پیشنهادی مناسب

با عبور از مراحل قبلی و طی کردن آن نوبت به ارائه قیمت پیشنهادی مناسب با اهداف مناقصه است. پیشنهادهای ارائه شده توسط کارفرمایان مورد بررسی قرار می گیرد. پیشنهاد قیمت را می توان یک روند تخصصی در نظر گرفت و می بایست توسط شخصی انجام گیرد که به تمام موارد مهم آن اشراف کامل داشته باشد. هزینه های عملیاتی، محاسبات سود و زیان، پیش بینی قیمت بازار، محاسبات جرائم احتمالی، بیمه و مالیات و دیگر موارد تنها بخشی از این نکته ها است که باید به آن دقت نمود.

در اکثر مواقع مناقصه گزار بازه قیمت مشخصی را اعلام می کند و پیشنهادات ارائه شده در این بازه را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد. از این رو سعی کنید برای ارائه قیمت حتما از تجربیات گذشته استفاده کرده تا بهترین و متناسب ترین قیمت را در مناقصه اعلام کنید. فراموش نکنید که قیمت خوب و مناسب شما کلید برنده شدن شما در مناقصه است.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال استعلام های جدید هستید «آگهی مناقصه صنایع شیمیایی» در پایگاه اطلاع رسانی هزاره درج شده است.

یکی از میادین بزرگ رقابتی برای تامین کالا از طریق مناقصات برگزاری می شود. در مناقصه موضوع معامله به مناقصه گری که کمترین قیمت را پیشنهاد داده است تعلق می گیرد. اطلاع از زمان برگزاری مناقصات و مزایدات یک طرف قضیه بوده و اینکه شما چقدر به اصطلاحات رایج مناقصه آشنا هستید طرف دیگر را شکل می دهد. شاه کلید برنده شدن در مناقصات را آگاهی شما رقم می زند. پیش از آنکه به شرح و تفسیر اصطلاحات عمومی مناقصات بپردازیم باید خاطر نشان کرد که پایگاه اطلاع رسانی هزاره به عنوان اولین و جامع ترین پایگاه اطلاع رسانی مناقصات و مزایدات کشور از طریق وب سایت، ایمیل و اپلیکیشن در اختیار همگان می گذارد.

آشنایی با اصطلاحات عمومی مناقصات

مناقصه گذار:

شامل دستگاه یا ارگان هایی می شود که برگزاری مناقصه را برعهده دارند. این ارگان ها و سازمان ها شامل: قوای سه گانه جمهوری اسلامی ایران اعم از وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی، موسسات انتفاعی وابسته به دولت، بانک ها، و موسسات اعتباری دولتی، شرکت های بیمه دولتی، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، موسسات عمومی، بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی، شورای نگهبان قانون اساسی، دستگاه ها و واحدهایی که شمول قانون بر آن ها مستلزم ذکر یا تصریح نام است نظیر وزارت جهاد کشاورزی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و شرکت های تابعه.

مناقصه گر:

به شخص حقوقی یا حقیقی گفته می شود که اسناد مناقصه را دریافت و در مناقصه شرکت می کند. شخص مناقصه گر می تواند در هر مرحله ای از کار مناقصه از فرایند مناقصه خارج شود.

برنامه زمانی مناقصه:

منظور از برنامه زمانی مناقصه، زمان و مهلت برگزاری مراحل مختلف مناقصه، مدت اعتبار پیشنهادها و زمان انعقاد قرارداد است.

کمیته فنی بازرگانی:

این کمیته متشکل از سه عضو خبره فنی بازرگانی صلاحیت دار هستند که از سوی مقام مجاز دستگاه مناقصه انتخاب می شود. وظیفه اصلی این کمیته شامل ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها و سایر وظایف مقرر در این قانون است.

ارزیابی کیفی مناقصه گران:

ارزیابی توان تعهدات مناقصه گران توسط کمیته فنی و یا مناقصه گزار را برعهده دارند.

ارزیابی مالی:

انتخاب مناسب ترین قیمت از میان پیشنهادهایی که مورد پذیرش توسط گروه فنی و بازرگانی، در بخش ارزیابی مالی برگزیده می شود.

ارزیابی شکلی:

بررسی و ارزیابی اسناد و مدارک و امضاها به صورت کامل و دقیق.

فراخوان مناقصه شامل چه مفادی است؟

مفاد اصلی فراخوان مناقصه در حداقل موارد باید شامل گزینه های زیر باشد:

• نام و نشانی مناقصه گزار
• نوع، کمیت و کیفیت کالا یا خدمات.
• محل، زمان و مهلت دریافت اسناد.
• نوع و مبلغ تضمین شرکت در مناقصه.
• محل، زمان و مهلت تحویل و گشایش پیشنهادها.
• مبلغ برآورد شده معامله و مبانی آن (در مواردی که فهرست بهای پایه وجود دارد، برآورد طبق فهرست یاد شده تهیه می شود)

اسناد مناقصه کدام است؟

اسناد مناقصه که جزو اصلی ترین اجزاء یک مناقصه است برای هر مناقصه ای و براساس شرایط آن تنظیم می گردد. که شامل موارد زیر است:

• نامه دعوت به ارائه پیشنهاد (دعوت نامه)

نامه پذیرش

برگ پیشنهاد مناقصه

پیشنهاد فنی بازرگانی مناقصه گر

پیشنهاد مناقصه

نامه دعوت به ارائه پیشنهاد

اسناد مناقصه

• دستورالعمل شرکت در مناقصه همراه با کاربرگ های ضمانت نامه شرکت در مناقصه
• ضمانت نامه انجام تعهدات
• برگ پیشنهاد مناقصه
• موافقت نامه پیمان و شرایط پیمان، شامل شرایط عمومی و خصوصی

شرایط عمومی

شرایط خصوصی

• نقشه ها و مشخصات فنی
• جدول ها (در صورت وجود)
• فرم ها، گواهی نامه ها، تاییدیه ها و مدارک دیگر (درصورت وجود)
• الحاقیه های صادره بعدی از سوی مناقصه گزار در طول برگزاری مناقصه

پیشنهاد مطالعه:  اگر به دنبال استعلام های جدید هستید «استعلام خدمات و نیروی انسانی» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.