در روند قانونی مزایدات همانطور که در مقالات قبلی به آن اشاره کردیم؛ تشریفاتی وجود دارد که یکی از آنها تعیین قیمت کارشناسی مزایده است. این تعیین قیمت به بهبود روند مزایدات کمک قابل توجهی میکند و بازه قیمت پیشنهادی را مشخصتر خواهد کرد. قیمت کارشناسی مزایده، در واقع حداقل قیمتی است که فروشنده حاضر است کالای خود را به آن قیمت بفروشد و این قیمت در ابتدای مزایده اعلام میشود. قیمت کارشناسی مزایده معمولا توسط کارشناس رسمی تعیین میشود.
بنابراین بها و قیمت پایه مزایده باید توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین شود و خریداران با رعایت تشریفات قانونی، اقدام به ارائه قیمت پیشنهادی خود برای اموال مورد نظر کنند. فروشنده (شخص حقیقی یا حقوقی) نیز باید با بررسی قیمتهای پیشنهادی، اقدام به انتخاب بالاترین قیمت پیشنهادی به عنوان خریدار کند. درواقع قیمت پیشنهادی به دنبال قیمت پایه اعلام میشود و قیمتی است که خریدار به عنوان حداکثر قیمتی که حاضر است برای کالا بپردازد اعلام میکند. ما در ادامه این مقاله از مجله هزاره به بررسی نحوه محاسبه قیمت کارشناسی مزایده و مدت اعتبار آن میپردازیم. پس با ما تا انتها همراه شوید.
نحوه محاسبه قیمت کارشناسی و مدت اعتبار آن
در ارتباط با نحوه محاسبه قیمت کارشناسی، کارشناسان و در مراحل بالاتر کارشناسی (هیئتهای بالاتر کارشناسی چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی) با بررسی موضوع کارشناسی، نتیجه قیمت گذاری را اعلام میکنند. این قیمت گذاری از بازهای (دامنه ای) از ارزش (مبلغ) که نتایج کارشناس یا کارشناسان به آن نزدیک است تعیین شده و یک عدد نهایی برای آن در نظر گرفته میشود.
در ارتباط با مدت اعتبار این قیمت نیز باید بگوییم که در مواردی که نیاز به اعمال نظر کارشناس رسمی دادگستری در ارتباط با قیمت روز وجود دارد؛ این اظهار نظر، حداکثر تا ۶ ماه اعتبار خواهد داشت. برطبق ماده ۱۹ قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری «اظهارنظر کارشناسی باید مستدل و صریح باشد و کارشناسان رسمی وظیفه دارند تا نکات و توضیحاتی که برای مشخص کردن قیمت کارشناسی، ضروری است و یا توسط شورای عالی کارشناسان مشخص میگردد به طور کامل در آن ارائه کنند. کارشناس رسمی وظیفه دارد در حدود صلاحیت خود نظر کارشناسی را به صورت کتبی و در مهلت مشخص شده به مراجع ذی ربط داده و نسخهای از آن را نیز تا مدت حداقل پنج سال بعد از تاریخ نگهداری کند.»
بر طبق تبصره این ماده «در مواردی که انجام معاملات نیازمند تعیین قیمت روز از طرف کارشناس رسمی است، نظریه اعلام شده حداکثر تا شش ماه ازتاریخ صدور معتبر خواهد بود.» بنابراین در مواردی که نیاز هست کارشناس رسمی دادگستری در مورد قیمت منطقی روز اظهار نظر کند این اظهار نظر، حداکثر به مدت ۶ ماه معتبر است.
نکته دیگر در این زمینه آن است که اگر یک کارشناس دچار تخلف شود و در قیمت کارشناسی رفتار غیر قانونی داشته باشد؛ در صورتیکه این تخلف نیز در مراجع ذی صلاح به اثبات برسد، کسی که از این تخلف ضرر کرده است؛ نمیتواند به تخلف کارشناس استناد کرده و قرارداد منعقد شده براساس این اظهار نظر را باطل کند؛ بلکه او تنها میتواند علیه این کارشناس اعلام دعوای مسئولیت مدنی داشته باشد.